Wykup prywatny
Umowa leasingu samochodu osobowego często kończy się symbolicznym wykupem – 1% ceny zakupu auta (albo 0,1%). Wykup jest fakturą sprzedaży przedmiotu leasingu z firmy leasingowej na nabywcę.
Leasingobiorca, a więc spółka lub osoba prowadząca działalność gospodarczą, może kupić przedmiot leasingu od leasingodawcy po preferencyjnej stawce ustalonego wcześniej wykupu.
Co w sytuacji gdy chcesz wykupić przedmiot leasingu na siebie, jako osobę prywatną lub na inną firmę? Firma leasingowa dokona sprzedaży po aktualnej wartości rynkowej przedmiotu leasingu.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy leasingobiorcą była firma prowadzona w formie jednosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej, a wykup nastąpi na właściciela firmy lub wspólnika spółki cywilnej jako osoby prywatnej. Wtedy sprzedaż nastąpi po wartości z wykupu.
Co mogą zrobić spółki prawa handlowego gdy chcą wykupić auto na osobę prywatną?
Spółki mogą dokonać cesji pod koniec umowy leasingu na osobę prowadzącą jednoosobową działalność. Taka osoba może potem wykupić na siebie, jako osobę prywatną po ustalonej w umowie wartości wykupu (np. 1%). Wiąże się to z opłatą za cesję, przeciętnie 500-1500 zł netto w zależności od leasingodawcy.
Przed zawarciem umowy leasingu (albo w trakcie) upewnij się, że leasingodawca zgodzi się na cesję pod koniec umowy leasingu. Niektórzy leasingodawcy bowiem nie chcą robić cesji, jeśli do końca umowy zostało mniej niż 6 miesięcy.
.
Jak dokonać wykupu prywatnego?
To proste – wystarczy nie księgować faktury za wykup w kosztach i nie wprowadzać samochodu na środki trwałe firmy.
Faktura za wykup będzie wystawiona na dane firmy, z numerem NIP. W przeszłości część leasingodawców zgadzała się wystawić FV za wykup na dane prywatne właściciela firmy. Obecnie już się nie zgadzają (albo w przeważającej większości się nie zgadzają). Sposób wykupu pozostał jednak bez zmian.
.
Skutki wykupu na osobę prywatną
Zalety:
- Od sprzedaży samochodu nie nalicza się podatku VAT, bowiem jest on częścią osobistego majątku przedsiębiorcy. Przy jego sprzedaży nie działa jako podatnik VAT, tylko jako osoba fizyczna.
- Sprzedaż przedmiotu leasingu po upływie 6 lat od momentu zakupu jest zwolniona z podatku dochodowego i składki zdrowotnej ZUS.
Wady:
- Wykupu prywatnego nie można zaliczyć w koszty uzyskania przychodu ani odliczyć od niego VAT.
- Użytkując auto prawatne do celów działalności z wydatków eksploatacyjnych odliczycz 50% VAT oraz zaliczysz w koszty tylko 20% z pozostałej kwoty.
- Kupując samochód od osoby prywatnej trzeba zapłacić 2% PCC (podatku od czynności cywilnoprawnych).
.
Wykup z leasingu na firmę a wykup prywatny – różnice
Sprawdźmy ile można zaoszczędzić przy 3-letnim leasingu samochodu osobowego za 100 000 zł brutto z 1% wykupu, jeśli wykupimy go prywatnie, podarujemy osobie z najbliższej rodziny i po pół roku sprzedamy za 60 000 zł. Zakładamy, że firma (JDG) jest płatnikiem VAT na podatku liniowym 19% i płaci 4,9% składki zdrowotnej.
Do powyższych kwot należy jeszcze doliczyć koszt odsetek leasingowych.
Najpierw odliczamy podatki z opłat leasingowych. W wykupie prywatnym nie księgujemy wykupu 1% w koszty, stąd niewielka różnica w odliczeniach na korzyść wykupu firmowego. Ale już po sprzedaży sytuacja zmienia się diametralnie. Różnica wynosi 23 000 zł na korzyść wykupu prywatnego!
Pamiętajmy jednak, że firma może wygenerować koszty (np. przeznaczając środki ze sprzedaży na poczet opłaty wstępnej do kolejnego leasingu), które pozwolą obniżyć lub wyzerować dochód ze sprzedaży.
Ponadto samochody sprzedawane na podstawie umowy kupna-sprzedaży osiągają na rynku niższe ceny, niż ich odpowiedniki na FV VAT 23%.
Jakie stanowisko względem wykupu prywatnego ma urząd skarbowy?
Stoi na stanowisku, że prywatny wykup z leasingu powoduje uznanie przedmiotu leasingu za majątek firmy, ponieważ w trakcie leasingu przedsiębiorca zaliczał raty leasingu i koszty eksploatacji w koszty działalności.
Co więcej preferencyjny wykup przysługuje wyłącznie stronie umowy leasingu, czyli przedsiębiorcy a nie osobie prywatnej. Zatem sprzedaż przedmiotu leasingu będzie przychodem z działalności.
Co na to WSA?
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu nie zgodził się z powyższym stanowiskiem. Wyrokiem z 11 grudnia 2013r. (sygn. akt I SA/PO 574/13):
„warunkiem przypisania przychodu ze sprzedaży składnika mienia do źródła, jakim jest działalność gospodarcza, jest konieczność uznania danego składnika za środek trwały i ujęcia go w ewidencji środków trwałych”.
” Sąd zaznaczył, iż w art. 14 ust. 2 pkt 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wyraźnie określił rodzaj rzeczy zaliczanych do składników majątku wykorzystywanych w działalności gospodarczej, które podatnik może sprzedać. Wśród nich wymieniono:
- środki trwałe,
- składniki majątku określone w art. 22d ust. 1, wyłączając przy tym składniki, których wartość początkowa nie przekracza kwoty 1.500 zł,
- wartości niematerialne i prawne
ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, składników majątku wymienionych w lit. b spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.” (źródło: poradnikprzedsiebiorcy.pl)
Podatnik po wykupie nie używał przedmiotu leasingu do celów działalności, więc nie miał prawa zaliczyć go do środków trwałych firmy i prowadzić ewidencję. WSA zaznaczył, że zaliczenie w koszty rat leasingu i kosztów eksploatacji przedmiotu leasingu nie jest warunkiem jego zaliczenia do majątku firmy.
.
Zmiany w wykupie prywatnym od 2022 roku
Polski Ład wprowadził zmiany dla osób wykupujących pojazd prywatnie.
Od 2022r auto wykupione na osobę prywatną możemy sprzedać bez podatku dopiero po upływie 6 lat od wykupu. Wcześniejsza sprzedaż skutkuje naliczeniem PIT i składki zdrowotnej ZUS (4,9% na podatku liniowym lub 9% na skali podatkowej).
Od sprzedaży nie nalicza się podatku VAT. Polski Ład nie wprowadził bowiem zmian dotyczących leasingowanych samochodów w ustawie o VAT.
Jednakże jeśli najpierw wykupimy pojazd na środki trwałe firmy, to przy przeniesieniu do majątku prywatnego trzeba się też liczyć z koniecznością zapłaty VAT od wartości rynkowej pojazdu. Do końca 2021r VAT odprowadzany był od ceny zakupu (wykupu z leasingu).
Osoby, które wykupiły samochód do końca 2021r nadal mogą sprzedać pojazd bez podatku po upływie 6 mcy.
.
Darowizna po wykupie prywatnym
Gdy po wykupie prywatnym przekażesz pojazd darowizną osobie z najbliższej rodziny (tzw. zerowa grupa podatkowa) to osoba obdarowana może go sprzedać bez składki zdrowotnej ZUS i bez podatku dochodowego PIT już po upływie 6 miesięcy (liczone od końca miesiąca, w którym nastąpiła darowizna). Jeśli sprzeda wcześniej – zapłaci tylko PIT.
Należy wystrzegać się darowizny zwrotnej od obdarowanego opiewającej na równowartość kwoty sprzedaży pojazdu. Taka operacja może bowiem podlegać pod przepis:
Art. 199a Par. 2 Ordynacji Podatkowej: „Jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej.”
Fiskus mógłby spojrzeć całościowo na taką operację, zamiast jako na osobne transakcje, i naliczyć podatek.
Darowizny do 10 434 zł nie trzeba zgłaszać fiskusowi. Powyżej tej kwoty mamy 6 miesięcy na jej zgłoszenie na formularzu SD-Z2. Od 1 lipca 2023 kwota wolna od podatku wzrosła do 36 120 zł w I grupie podatkowej.
Często pada pytanie o możliwość podrowania samochodu małżonkowi, gdy mamy z nim wspólnotę majątkową. Formalnie jest to możliwe, ale odpowiedź jest niejednoznaczna.
Z jednej strony uchwała Sądu Najwyższego (sygn. III CZP 76/90) potwierdza, że mając wspólność majątkową małżonek może rozporządzać przedmiotem z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego żony/męża.
Z drugiej strony część źródeł podaje, że darowizna na małżonka (jako sposób na sprzedaż pojazdu po 6 miesiącach bez podatku) jest możliwa tylko w przypadku występowania rozdzielności majątkowej.
.
Interpretacje indywidualne z 2022 i 2023 w sprawie wykupu prywatnego i darowizny
Sygnatura 0112-KDIL1-1.4012.362.2022.2.HW, data wydania 19.09.2022r – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej
Przedsiębiorca wykupił pojazd prywatnie. W związku z tym samochód osobowy nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i nie został odliczony podatek związany z fakturą wykupu auta. Również koszty eksploatacji nie są związane z działalnością i nie będą uwzględniane w odliczeniach od podatku.
Przekazanie w darowiźnie rodzicom samochodu wykupionego z leasingu, który po wykupie nie będzie wykorzystywany w działalności, nie będzie opodatkowane podatkiem VAT.
W związku z darowizną tego samochodu przedsiębiorca nie będzie działał w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy (o podatku od towarów i usług), lecz dokona zarządu majątkiem osobistym.
Sygnatura 0111-KDIB3-1.4012.958.2022.1.IO, data wydania 17.01.2023r – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
Podatnik prowadził kancelarię adwokacką w formie JDG i był czynnym podatnikiem VAT. Wykupił pojazd z leasingu prywatnie i nie użytkował w działalności. Następnie zamierzał podarować samochód żonie (strony zawarły wcześniej umowę o rozdzielności majątkowej małżeńskiej). Żona również prowadzi działalność, ale będzie korzystać z pojazdu tylko do celów prywatnych.
Czy darowizna pojazdu żonie będzie powodowała powstanie obowiązku podatkowego w zakresie VAT? Dyrektor KIS orzekł, że czynność darowizny ww. pojazdu jako nie służącego prowadzeniu działalności gospodarczej, nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług.
Sygnatura 0113-KDIPT1-3.4012.289.2023.3.OS, data wydania 17.07.2023r – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej
Przedsiębiorca wykupił pojazd prywatnie. W związku z tym samochód osobowy nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i nie został odliczony podatek związany z fakturą wykupu auta.
Przekazanie ojcu w darowiźnie samochodu wykupionego z leasingu, który po wykupie nie będzie wykorzystywany w działalności, nie będzie opodatkowane podatkiem VAT.
Sygnatura 0114-KDIP4-2.4012.257.2023.2.MŻA, data wydania 19.07.2023r – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej
Przedsiębiorca wykupił pojazd prywatnie z zamiarem przekazania byłemu wspólnikowi. W związku z tym samochód osobowy nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i nie został odliczony podatek związany z fakturą wykupu auta.
Przekazanie byłemu wspólnikowi w darowiźnie samochodu wykupionego z leasingu nie będzie opodatkowane podatkiem VAT. Pojawi się jednak podatek od spadków i darowizn po stronie obdarowanego (byłego wspólnika).
Sygnatura 0114-KDIP4-2.4012.529.2022.1.WH, data wydania 07.12.2022r – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej
Przedsiębiorca wykupił pojazd z leasingu na firmę i wprowadził na środki trwałe (zakup w związku z prowadzoną działalnością). Następnie zawiesił działalność. 6 miesięcy po wykupie chce wycofać pojazd z działalności na cele prywatne, a następnie przekazać darowizną żonie.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że „planowane przez Pana dokonanie na rzecz żony darowizny samochodu osobowego po upływie 6 miesięcy od wykupu samochodu osobowego i wycofaniu samochodu z działalności na cele prywatne nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W związku z darowizną tego samochodu nie będzie działał Pan w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz dokona Pan zarządu majątkiem osobistym.”
Jednocześnie uznał, że wycofanie samochodu osobowego z działalności gospodarczej na cele prywatne, stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 2 ustawy.
Przeniesienie samochodu ze środków trwałych do majątku prywatnego
Z powyższych interpretacji widać, że wycofanie pojazdu ze środków trwałych do majątku prywantego niesie ze sobą konieczność zapłaty VAT.
Jednakże firmy niebędące płatnikami VAT z uwagi na nieprzekroczenie 200.000 zł rocznego obrotu lub zwolnienie przedmiotowe (lekarze, dentyści, agenci ubezpieczeniowi i in.) mogą wycofać samochód ze środków trwałych na majątek prywatny i nie muszą płacić VAT. Jeśli po wykupie zamierzają długo użytkować pojazd bardziej opłaci się wykup na środki trwałe i generowanie wyższych kosztów za paliwo, naprawy etc.
Więcej na ten temat piszemy w tekście: Wykup z leasingu dla nievatowców a sprzedaż samochodu.
Więcej interpretacji indywidualnych: Wykup prywatny interpretacje indywidualne.
.
Wykup prywatny a koszty eksploatacji pojazdu
Po wykupie prywatnym z faktur za paliwo, części, naprawy, myjnie, parkingi itd. możesz odliczyć 50% VAT i zaliczyć w koszty 20% pozostałej kwoty.
Jeśli przekażesz samochód w darowiźnie na bliską osobę, użytkowanie auta w firmie wymaga umowy użyczenia.
Należy też pamiętać, że przy zakupie samochodu od osoby prywatnej kupujący musi zapłacić 2% PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych), co może rodzić presję na obniżenie ceny sprzedaży.
1
Im niższy wykup tym bardziej opłaca się wykup prywatny.
Jest też wiele sytuacji, gdy bardziej opłaca się wysoki wykup na firmę. Szczegółowo piszemy o tym w tekście Wykup z leasingu od 2022r – jak to zrobić dobrze?
Zobacz nasz najnowszy film o wykupie z leasingu i zasubskrybuj nasz kanał na YouTube:
Co zrobić gdy mam wysoki wykup, a chcę wykupić prywatnie?
W tej sytuacji jest kilka możliwości, przykładowo:
- Możesz wykupić identycznie, jak przy 1% wykupie – nie księgując FV w koszty działalności firmy.
- Możesz aneksować umowę, wydłużyć leasing i spłacać kapitał z wykupu w ratach leasingu obniżając finalną wartość wykupu.
- Możesz zmienić warunki umowy leasingu w ten sposób, żeby większość kapitału z wykupu spłacić w najbliższej racie leasingu i zostawić symboliczny 1% na koniec.
.
Rejestracja lub zgłoszenie nabycia samochodu wykupionego prywatnie z leasingu
Po wykupieniu samochodu z leasingu w ciągu 30 dni trzeba zarejestrować pojazd. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy sprzedajemy samochód przed upływem 30 dni. Od 1 stycznia 2024r nie ma obowiązku zgłaszania nabycia pojazdu, zostaje natomiast obowiązek zgłoszenia zbycia auta. Niezgłoszenie w terminie podlega karze 250 zł.
Jaka kara za spóźnienie przy rejestracji samochodu?
Za nieterminowe zarejestrowanie pojazdu kara wynosi 500 zł, a jeśli rejestracji dokonasz po upływie 180 dni od zakupu kara wzrasta do 1000 zł.
Czy trzeba zarejestrować pojazd po wykupie prywatnym?
Obowiązek urzędowy dotyczy również wykupu prywatnego.
Dokumenty niezbędne do rejestracji samochodu wykupionego z leasingu prywatnie
W wydziale komunikacji będą potrzebne:
- dowód rejstracyjny z aktualnym badaniem technicznym (przeglądem),
- tablice rejestracyjne,
- faktura wykupu z leasingu,
- polisa OC,
- wniosek o rejestrację + zgoda na przetwarzanie danych osobowych,
- dokument tożsamości
- może, ale nie musi, być potrzebny KRS sprzedawcy auta (leasingodawcy),
- pełnomocnictwo – jeśli działasz przez pełnomocnika.
Leasingodawcy rejestrują zwykle w miastach wojewódzkich. Aktualnie można zachować tablice z leasingu i przypisać je do samochodu, nawet jeśli rejestrujesz pojazd w innym regionie. Dzięki temu zaoszczędzisz 99,50 zł (80 zł tablice + 19,50 zł koszt naklejki kontrolnej i opłaty ewidencyjnej).
Jeśli jednak zależy ci na lokalnych tablicach – przy okazji rejestracji można dokonać takiej zmiany.
Gdzie zarejestrować samochód po wykupie prywatnym – w miejscu zamieszkania czy zameldowania?
Jako osoba prywatna samochód powinieneś zarejestrować w wydziale komunikacji właściwym dla miejsca zamieszkania, czyli lokalizacji gdzie przebywasz przez większą część roku. A konkretnie w:
- urzędzie miasta – gdy mieszkasz w mieście na prawach powiatu,
- starostwie powiatowym,
- urzędzie dzielnicy (Warszawa).
Czy można zarejestrować pojazd wykupiony z leasingu prywatnie na żonę/męża lub pełnoletnie dziecko?
Tak, wystarczy zawrzeć z małżonkiem lub dzieckiem umowę darowizny samochodu. Osoba obdarowana okaże umowę w wydziale komunikacji (plus ewentualnie fakturę wykupu z leasingu) i zarejestruje pojazd na siebie. Należy pamiętać o zgłoszeniu zbycia pojazdu w ciągu 30 dni od darowizny.
1
Oferta leasingu Leason
Szukasz dobrej oferty leasingu? Sprawdź u nas:
Ubezpieczenie GAP, oferta z rabatem 5%:
1
Wpisy powiązane tematycznie:
Leasing w działalności jednoosobowej
Leasing a Polski Ład – jakie zmiany w leasingu od 2022r?
15 listopada 2023
